Ocena kardiologiczna jest istotna u wszystkich pacjentów, a oszacowanie wydolności mięśnia sercowego pozwala ograniczyć ryzyko wystąpienia ciężkich powikłań związanych z leczeniem, ponieważ toksyczne działanie leków przeciwnowotworowych może spowodować zaostrzenie niewydolności serca, upośledzenie kurczliwości mięśnia sercowego, zaburzenia rytmu serca, zaostrzenie choroby wieńcowej, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie osierdzia. Badanie stanu mięśnia sercowego pozwoli odpowiednio zaplanować leczenie i staje się również wskazówką do częstszego monitorowania u pacjentów wyższego ryzyka.
Jest zatem szczególnie ważna u pacjentów:
- w wieku >50 rż
- z planowaną chemioterapią zawierającą leki kardiotoksyczne
- poddawanych wcześniejszej chemioterapii/radioterapii,
- ze schorzeniami sprzyjającymi wystąpieniu chorób sercowo-naczyniowych (np.cukrzyca)
- po przebytych incydentach zakrzepowo-zatorowych; zawale serca, udarze mózgu, przebytej zakrzepicy /zatorowości płucnej, z wywiadem zaburzeń rytmu.
Pacjenci z chorobą wieńcową, po zabiegach PCI z implantacją stentów powlekanych wymagają indywidualnego podejścia, mając na uwadze ograniczone możliwości lub p/wskazania do stosowania terapii p/płytkowej w ciężkiej małopłytkowości, która może wystąpić w przebiegu chemioterapii.
Na ocenę kardiologiczną składają się:
1.WYWIAD
Dotyczący aktualnych dolegliwości, przebytych chorób układu sercowo-naczyniowego i stosowanego aktualnie leczenia. Jest niezmiernie ważne, aby dobrze przygotować się do rozmowy z lekarzem, podając wszystkie istotne fakty.
2.BADANIE FIZYKALNE
3.BADANIA DODATKOWE
ECHO SERCA – ocena jego budowy i czynności.
Szczególną wagę przywiązujemy do globalnej kurczliwości mięśnia sercowego ( LVEF%), odcinkowych zaburzeń kurczliwości, istotnych wad zastawkowych, cech nadciśnienia płucnego, kardiomiopatii.
EKG – ocena rytmu serca.
Pozwala wykryć zaburzenia rytmu ( np. migotanie przedsionków, arytmie nadkomorowe, komorowe, bloki przedsionkowo-komorowe,bradykardię, tachycardię) oraz zmiany niedokrwienne mięśnia sercowego. W ocenie EKG ważna jest również wyjściowa ocena skorygowanego odstępu QT , ponieważ jego wydłużenie pozwala przewidzieć ryzyko wystąpienia groźnych dla życia zaburzeń rytmu. W tym kontekście ważne jest zwrócenie uwagi na stosowane przez pacjenta leki które mogą wydłużać odstęp QT. Zalicza się do nich powszechnie stosowane niektóre leki p/arytmiczne, p/grzybicze, antybiotyki, inhibitory pompy protonowej i inne.
Pacjenci z utrwalonym lub nawracającym napadowym migotaniem przedsionków wymagają odpowiedniej kontroli rytmu i stałego leczenia przeciwzakrzepowego.
OCENA CIŚNIENIA TĘTNICZEGO
Nadciśnienie tętnicze, czyli wartość >140/90 jest wskazaniem do optymalizacji ciśnienia przed rozpoczęciem leczenia. Leki stosowane w trakcie chemioterapii, a w szczególności sterydy mogą znacząco podnosić wartości ciśnienia tętniczego, dlatego ważne jest omówienie strategii postępowania tj. modyfikacji leczenia w warunkach domowych.
BADANIA LABORATORYJNE
Poziom elektrolitów (sód, potas)
W przypadku podejrzenia niewydolności serca wykonuje się pomocnicze badania laboratoryjne np. BNP lub pro-BNP.
